Photographer: Nicholas N. Dang

Wherever you are, it is your friends who make your world (William James).

Câu này thật là chí lý trong thời đại Facebook. Thế giới của tôi sẽ bé tí như miệng giếng nếu không có đám bạn học cũ giờ lưu lạc tứ xứ. Sáng dậy vừa nhấp ly cà phê vừa „Chếch-Meo, Chếch-Bút“ (check mail, check facebook) để thấy đứa này đăng hình cây khổ qua nhà nó mới … chết vì thời tiết đột nhiên trở lạnh, hay đứa kia „xe“ (share) công thức làm bánh da lợn màu … hoa sim, tím chiều hoang lìm lịm. Tiếng Tây, tiếng Mẽo, tiếng Đại hàn „Chơi-Xong-Dông“ (Choi Sung Yong), tiếng Hán „Mai-Cởi-Quần“ (Michael Quan), tiếng Việt „thuần tục“:

Em là con gái Bắc Ninh
Em nghiêng cái nón cái … đình nghiêng theo
Em là con gái Vân Đồn
Em nghiêng cái nón … tâm hồn nghiêng theo

Sáng nay, uống ly cà phê đen không đường không sữa – bắt chước thói quen làm biếng của dân Đức ngồi bàn giấy để khỏi phải rửa ly mỗi ngày vì sữa đường là „nhà“ (host) của vi khuẩn, chưa bàn đến việc dễ gây … béo phì – chợt thấy thằng bạn đăng youtube video bài hát „Rừng lá thấp“ của Trần Thiện Thanh, remixed theo loại nhạc Rap, tức là phối hợp nhạc và đọc kèm vào đó tràng giang đại hải những câu vần điệu, đọc nhanh, giựt giựt đứt đoạn như đang giựt kinh phong nhảy Hip-Hop, xen những khúc ồ ồ, dé dé (oh oh, yeah yeah). 

Thường khi viết Blog tôi không „tràng giang đại hải“ vì nghĩ gì viết nấy („nghĩ bậy“ thì chỉ cười „mỉm chi beo“ một mình chứ không dám viết xuống sợ ăn đòn to), nhưng bài hát này tôi phải đăng trọn vẹn bởi từng câu, từng chữ của nó đầy ý nghĩa, nói theo giọng „bắc kỳ rốn“ của thằng bạn tôi là „hay đếch chịu được“:

Rừng lá xanh xanh cây phủ đường đi
Thành phố sau lưng ôm mộng ước gì
Tôi là người đi chinh chiến dài lâu
Nên mộng ước đầu tôi nghe đã chìm sâu.

Từ máy thu thanh cô nàng vừa ca:
„Trọn kiếp yêu anh lính khổ xa nhà“
Giữa rừng già vang tiếng hát thật cao
Nhưng giữa rừng già tôi có thấy gì đâu ?

Sao không hát cho người giết giặc trên cầu
khi bùn lầy còn pha sắc áo xanh ?
Trong khói súng xây thành,
mắt quầng thâm mất ngủ,
tàn đêm khói lửa,
giờ chỉ cần hai tiếng „mến anh“.
Sao không hát cho những người còn mải mê,
lá rừng che kín đường về phồn hoa ?
Sao không hát cho những bà mẹ hằng đêm nhớ con xa ?
Hay hát cho những người vừa nằm xuống chiều qua ?

Rừng lá xanh xanh lối mòn chạy quanh
Đời lính quen yêu gian khổ quân hành
Nghe từ ngày thơ tiếng súng triền miên
Đánh giặc lâu bền cho non nước bình yên

Lời hát xin gây rung động thật lâu
Đừng hát như chim trên vùng lá sầu
Xin thật lòng trong câu hát đầu môi
Như lính giữa rừng yêu lá thấp mà thôi.

„Rừng lá thấp“ hồi đó đối với tôi là loại nhạc „ma-ri sến“, dân trường tây chỉ thưởng thức lá … chết, „Les feuilles mortes“, lời nhạc của Jacques Prévert (Déjeuner du matin là bài tôi ưng ý nhất, tôi có dịch ra tiếng Việt ở đây), thời thập niên 60,70 do nữ ca sĩ người Pháp Françoise Hardy trình bày với giọng hát êm như nhung, mái tóc xõa ngang vai rất nữ sinh, khuôn mặt khả ái đẹp dịu dàng … thua Ngọc Lan chút xíu.

Hai câu cuối gói ghém trọn vẹn tâm tình người lính trẻ không trông đợi những gì cao sang, hão huyền. Đừng hát như chim trên vùng lá sầu, hứa hẹn đầu môi „trọn kiếp yêu anh lính khổ xa nhà“, khi anh đang ôm súng giữa rừng già thâm sâu bí hiểm, chỉ thấy toàn … lá là lá, dù có vô vàn những cây cổ thụ thật đẹp, rễ cuộn vào nhau, mà vì nó Angelina Jolie phải lặn lội qua tận Cam-Bốt để quay vài phút phim, làm bây giờ hướng dẫn viên du lịch không giới thiệu „đền Ta Prohm“ nữa mà gọi là đền … Lara Croft có chết không chứ lị !!!
„Người đi chinh chiến dài lâu“ cũng không ước vọng làm Tarzan hú „ồ ố ô, I’m Tarzan“, chỉ „yêu lá thấp mà thôi“. Thấp là „kém bề cao“ – giống tôi – nghĩa bóng ám chỉ những gì hèn kém như „thấp mưu“, „thấp nước cờ“, như Thúc Sinh trong truyện Kiều than thở:

„Thấp cơ“ thua trí đàn bà
Trông vào đau ruột, nói ra ngại lời.

Hôm nọ – lại cũng trên Facebook – một thằng bạn khác đăng tấm hình nó vẽ, được treo trong văn phòng hiệu trưởng trường Thống Nhất với những lời tự tình mà tôi xin trích ra làm phần kết luận cho bài „Rừng lá thấp“ dù chưa xin phép nó, „blog“ nguyên văn, kèm theo tấm hình nó vẽ cô gái đã đi thẩm mỹ viện ghép lông mi dài, cong vun vút:

Riêng tôi, thời đó còn nhỏ lắm, không góp được công sức gì để ghi ơn người lính Việt-Nam-Cộng-Hòa, tôi chỉ biết vẽ một tấm tranh nhỏ, mô tả một thiếu nữ choàng vòng hoa chiến thắng lên cổ một người lính Việt-Nam-Cộng-Hòa, một nghĩa cử biết ơn của người dân miền Nam đối với tập thể quân–cán-chính phụng sự tổ quốc Việt-Nam-Cộng-Hòa. Trường tiểu học Thống Nhất treo bức tranh này ở văn phòng của bà hiệu trưởng Trần thị Lài suốt thời gian tôi học ở đó. Trên góc phải vẫn còn bút tích của chữ Cung Chúc Tân Xuân.

Chú thích:
Ngày xưa Đài Tiếng Nói Quân Đội của Cục Tâm Lý Chiến có chương trình Nhạc Thời Chiến Hay Nhất, ngay sau chương trình „Binh Méo Cai Tròn“ của Khả Năng – Phi Thoàn, giới thiệu các bài hát về chiến tranh như „Trên Đầu súng“, „Cờ Bay“, „Trên 4 vùng chiến thuật“ … đa số do nhạc sĩ đang tại ngũ sáng tác như Song Ngọc Hoài Linh, Trúc Phương, Mai châu, Hàn Châu, Trường Sa, Nguyễn văn Đông … Ngoài ra còn mốt số lớn nhạc sĩ dân sự nhưng lại rất yêu bộ quân phục Việt-Nam-Cộng-Hòa như Chế Linh, Duy Khánh, Phạm Thế Mỹ, Trầm Tử Thiêng, Trịnh Lâm Ngân, Khánh Băng, Hoàng Thi Thơ, Phạm Đình Chương, Phạm Duy … Người yêu màu áo lính nhiều nhất phải nói là nhạc sĩ Trần Thiện Thanh. Vì là thời chiến tranh nên 80% nhạc Việt đều ít nhiều dính dáng đến lính và chiến tranh. Đài Tiếng Nói Quân Đội có làm một cuộc bình chọn bài hát thích nghe nhất, gởi phiếu hay thư bình chọn về KBC (Khu Bưu Chính) của đài. Kết quả „Rừng Lá thấp“ là bài được bình chọn là bài hát thích nghe nhất, được yêu cầu phát thanh nhiều nhất.